Emtia fiyatları yükseldi şeklinde haberleri sürekli duyuyoruz. Özellikle Rusya – Ukrayna savaşı ve İsrail – Filistin savaşı nedeniyle emtia fiyatları ani olarak yükselmişti. Merkez bankaları faizleri artırmış ve resesyon endişeleri ile (Bkz. Resesyon Nedir?) emtia fiyatları bir nebze de olsa baskılanmış durumda.
Bu yazımızda emtia fiyatları nedir, emtia nedir, emtia nereden alınır, emtia yatırımı nasıl yapılır gibi sorularımıza cevap olmaya çalışacağız.
İçerikler
Emtia Nedir?
Emtia, aynı türde olan ve diğer mamuller ile değişimi yapılabilecek ticari hammadde ve doğal kaynaklara verilen isimdir. Malların veya hizmetlerin üretilmesi için gerekli olan girdi olarak kullanılan emtialar genel olarak tüccarlar tarafından veya yatırımcılar tarafından spot piyasada doğrudan alınıp satılabilecek varlıklardır.
Enflasyonun günümüzdeki gibi yüksek olduğu (Bkz. Enflasyon Nedir?) enflasyonist dönemlerde yatırım portföyünde emtia çeşitliliğinin bulunması güvenli yatırım olarak kabul görmektedir.
Emtialar Nelerdir?
Emtialar kendi içinde sınıflanabilmektedir. Bunlar tarım emtiaları ve diğer emtialar olarak en genel haliyle ikiye ayrılabilir. Bir malın emtia olabilmesi için ticaretinin yapılabiliyor olması gerekmektedir. Bu nedenle tarım emtiaları genel olarak buğday, mısır, şeker, pirinç gibi emtialardır.
Rusya – Ukrayna savaşı çıktığı esnada buğday ticaretinin azalması buğday emtia fiyatını hemen artırmıştır. Aynı şekilde ayçiçek yağının gelmemesi de insanların sıkıntı olacak düşüncesi ile ayçiçek yağını depolamaya başlamasına ve fiyatların çok hızlı bir şekilde yükselmesine neden olmuştur.
Yukarıda saydığımız tarımsal emtiaların ve diğer emtiaların satıldığı borsaya emtia borsası denilmektedir. Savaş etkenini saymazsak 2023 yılındaki dolara olan talebin çok hızlı artması ve küresel ısınma nedeniyle oluşan iklimsel olaylar tarım emtiaların fiyatlarını olumsuz etkilemiş ve yukarı yönlü hareket oluşturmuştur.
Tarım emtialarının dışında kalan diğer emtialar ise genel olarak kıymetli madenler, sanayi madenleri, orman ürünleri, enerji kaynakları gibi gruplara ayrılabilir.
En çok işlem gören diğer emtialar altın, gümüş, bakır, petrol ve doğalgaz’dır. Tüm dünyada işlem görmekte ve sürekli bir talep bulunmaktadır.
Emtialar Nereden ve Nasıl Alınır?
Emtialara yatırım yapmak için günümüzde borsada, forex şirketlerinde ve VIOP hesapları ile yapılabilmektedir. Emtia yatırımı yapmadan önce yatırım yapma sebebinize karar vermeniz gerekiyor. Vereceğiniz kararın ardından yatırım yapacağınız platformu belirlemelisiniz. Örneğin Borsa’da alım satım işlemi yapılırken VIOP’ta gelecek fiyatlar üzerinden forex’te ise eş zamanlı işlemler yapılmaktadır.
Küresel ısınma nedeniyle iklim değişikliklerinin yaşanması bir çok ülkede iklimsel olumsuzluklar, kuralık ve aşırı yağışlar iklim krizinin habercisi olarak görülmekte ve yatırımcıları gıda stoğu yapmaya itmektedir. Gelecekte yaşanacak gıda krizleri tarımsal emtiaların fiyatlarını çok hızlı artıracağı ön görülmektedir.
Bir diğer emtia olan enerji emtiaları ise jeopolitik gerilimler ve savaş ihtimallerinin artması enerji maliyetlerinin yükselmesine neden olmaktadır. Özellikle petrol fiyatlarının artacağına dair beklentiler en üsttedir. Petrol fiyatlarının artması özellikle ülkemizde herşeye zam anlamına gelmektedir.
Petrol, doğalgaz gibi enerji kaynaklarının fiyatlarının artacağını düşünenler bir diğer yol olarak bu enerji kaynaklarına sahip enerji şirketlerine de yatırım yapabilmektedir.
Yüzyıllardan en güvenli liman şüphesiz Altın’dır. Her savaş döneminde halk altın almış ve kendini güvenceye almaya çalışmıştır. Altın kuyumculardan, internetten fiziki olarak alınabileceği gibi internet bankacılığı uygulamaları üzerinden dijital olarakta alınabilmektedir.
Doğrudan emtialara yatırım yapabileceğiniz gibi emtia fiyatlarındaki değişikliğe göre hareket eden borsa yatırım fonlarına (ETF) yatırım yapmakta bir diğer seçenektir.
Emtia Endeksi
Bir malın veya bir ürünün fiyatını ve yatırım yapılabilecek performansını ölçmeye yarayan yatarım aracına emtia endeksi denir. Bu emtia endeksler borsalarda işlem görür ve yatırım yapacak kişilerin vadeli işlemlere girmeden emtialara çok daha kolay erişebilmelerini sağlamaktadır. Emtia endeks değeri temel mallara ve ürünlere dayanır.
Emtia Fiyatları Nedir?
Emtia fiyatı, ilgili emtianın borsada işlem gördüğü fiyattır. Borsa’da olduğu gibi emtia fiyatı da bir çok değişkene bağlı olmakla birlikte temel olarak arz ve talep dengesi emtia fiyatlarını oluşturur. Arz ve talep dışında emtia özelinde olan etkenler de fiyatları etkiler. Örneği tarımsal emtiaların fiyatlarında savaş, kuraklık veya iklim krizi doğrudan bir etmendir.
Petrol fiyatlarını OPEC+’ın günlük üretimi kısıtlama veya artırma kararı doğrudan etkilemektedir. Bu da yukarıda belirttiğimiz gibi arz ve talep dengesidir.
Emtia Nedir? Nasıl Alınır? – Video
Emtia tanımını ve nasıl alınabileceği ile ilgili ayrıntılı bir yazıyı sizlerle paylaştık. Emtia nedir sorunuza paratic tarafından video ile anlatım yapılmış. Videolu anlatım son derece anlaşılır ve faydalı olduğu için sizlere sunuyoruz.