Merkez Bankası 2024 yılı sonu için dolar kuru, faiz değerli ve enflasyon oranı ile büyüme rakamlarını içeren ocak ayı anket sonuçlarını kamu oyu ile paylaştı. Yapılan anketlerde katılımcıların 2024 sonu dolar kuru beklentisi 40 TL, enflasyon beklentisi ise yüzde 42 olarak gerçekleşti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ocak ayı piyasa katılımcılarının yaptığı anket sonuçlarını yayımladı. Katılımcılar 2024 yılı sonu için dolar beklentileri ve enflasyon beklentileri oylama yoluyla paylaştı.
İçerikler
Merkez Bankası Yılsonu Dolar Beklentisi
Merkez Bankası yıl sonu piyasa katılımcıları anketinde dolar kurunun 2024 yılı sonunda 40 TL olacağı yönünde beklentiler dile getirildi.
Raporda dolar kuru için aşağıdaki ibareye yer verildi.
Katılımcıların cari yıl sonu döviz kuru (ABD Doları/TL) beklentisi bu anket döneminde 40,00 TL olmuştur. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise bir önceki anket döneminde 39,46 TL iken, bu anket döneminde 40,64 TL olarak gerçekleşmiştir.
Merkez Bankası Yılsonu Enflasyon Beklentisi
Merkez Bankası tarafından yayımlanan raporda yıl sonu enflasyon beklentisinin yüzde 42 olduğu 24 ay sonraki enflasyon beklentisinin ise yüzde 24 olduğu paylaşıldı.
Raporda 12 aylık ve 24 aylık enflasyon beklentileri için aşağıdaki ibareye yer verildi.
Katılımcıların cari yıl sonu tüketici enflasyonu (TÜFE) bu anket döneminde yüzde 42,04 olmuştur. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 41,23 iken, bu anket döneminde yüzde 39,09 olmuştur. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 24,82 ve yüzde 23,69 olarak gerçekleşmiştir.
12 Ay Sonrası Enflasyon Beklentileri
2024 yılı Ocak ayı anket döneminde, katılımcıların 12 ay sonrasına ilişkin olasılık tahminleri değerlendirildiğinde, TÜFE’nin ortalama olarak yüzde 21,92 olasılıkla yüzde 33,00 – 36,99 aralığında, yüzde 44,47 olasılıkla yüzde 37,00 – 40,99 aralığında, yüzde 24,15 olasılıkla ise yüzde 41,00 – 44,99 aralığında artış göstereceği öngörülmektedir (Grafik 2)
.
Aynı anket döneminde nokta tahminler (2) esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre ise, katılımcıların yüzde 15,25’inin beklentilerinin yüzde 33,00 – 36,99 aralığında, yüzde 47,46’sının beklentilerinin yüzde 37,00 – 40,99 aralığında, yüzde
30,51’inin beklentilerinin yüzde 41,00 – 44,99 aralığında olduğu gözlenmektedir. (Grafik 3)
24 Ay Sonrası Enflasyon Beklentileri
2024 yılı Ocak ayı anket döneminde, katılımcıların 24 ay sonrasına ilişkin olasılık tahminleri değerlendirildiğinde, TÜFE’nin ortalama olarak yüzde 22,33 olasılıkla yüzde 16,00 – 21,99 aralığında, yüzde 57,78 olasılıkla yüzde 22,00 – 27,99 aralığında, yüzde 8,72 olasılıkla ise yüzde 28,00 – 33,99 aralığında artış göstereceği öngörülmektedir (Grafik 4)(1)
.
Aynı anket döneminde nokta tahminler(2) esas alınarak yapılan değerlendirmeye göre,24 ay sonrası TÜFE enflasyonu beklentileri değerlendirildiğinde, katılımcıların yüzde 25,86‘sının beklentilerinin yüzde 16,00 – 21,99 aralığında, yüzde 50,00‘ının beklentilerinin yüzde 22,00 – 27,99 aralığında, yüzde 13,79‘unun beklentilerinin yüzde 28,00 – 33,99 aralığında olduğu gözlenmektedir (Grafik 5).
Merkez Bankası Yılsonu Politika Faizi Beklentisi
Yıl sonu politika faiz beklentisi anket sonuçlarına göre yüzde 45 oldu.
Katılımcıların BİST Repo ve Ters-Repo Pazarı’nda oluşan cari ay sonu gecelik faiz oranı beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 42,47 iken, bu anket döneminde yüzde 45,00 olmuştur. TCMB bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı cari ay sonu beklentisi ise bir önceki anket döneminde yüzde 42,50 iken, bu anket döneminde yüzde 45,00 olarak gerçekleşmiştir (Grafik 6 ve 7).
GSYH Büyüme Beklentileri
Katılımcıların GSYH 2024 yılı büyüme beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 3,3 iken, bu anket döneminde yüzde 3,4 olarak gerçekleşmiştir. GSYH 2025 yılı büyüme beklentisi ise bu anket döneminde yüzde 3,9 olarak gerçekleşmiştir (Grafik 9 ve 10)
Merkez Bankası Tahminleri
Merkez bankası kısa vadeli ve uzun vadeli tahminlerini, beklentilerini ve hedeflerini sürekli kamu oyu ile paylaşmaktadır. Merkez bankası enflasyon hedefleri her yıl aynı olup 2012 yılından beri yüzde 5’tir.
Hedef | Gerçekleşme | |
2002 | 35 | 29,7 |
2003 | 20 | 18,4 |
2004 | 12 | 9,3 |
2005 | 8 | 7,7 |
2006 | 5 | 9,7 |
2007 | 4 | 8,4 |
2008 | 4 | 10,1 |
2009 | 7,5 | 6,5 |
2010 | 6,5 | 6,4 |
2011 | 5,5 | 10,4 |
2012 | 5 | 6,2 |
2013 | 5 | 7,4 |
2014 | 5 | 8,2 |
2015 | 5 | 8,8 |
2016 | 5 | 8,5 |
2017 | 5 | 11,92 |
2018 | 5 | 20,30 |
2019 | 5 | 11,84 |
2020 | 5 | 14,60 |
2021 | 5 | 36,08 |
2022 | 5 | 64,27 |
2023 | 5 | 64,77 |
2024 | 5 | – |
2025 | 5 | – |
2026 | 5 | – |
Hedeflerden görüleceği üzere her yıl yüzde 5 olan enflasyon hedefi 2022 yılında yüzde 64,27 2023 yılında ise yüzde 64,77 olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılı resmi enflasyon hedefi yüzde 5 olmasına karşın merkez bankasının 2024 yılı enflasyon tahminini yüzde 33’ten yüzde 36’ya çıkarmıştır. Bu durum gerçek enflasyonun çok daha fazla olacağı anlamını taşımaktadır. Yapılan zamlar enflasyon karşısında çok kısa vadede erir iken vergi yükünün artması vatandaşa ek yük bindirmektedir.
Aşağıdaki videodan Merkez bankası 2023 yılı 4. bilgilendirme toplantısına ilişki görüntülü kaydı izleyebilir ve enflasyona Merkez bankası cephesinden bakabilirsiniz.